Vorige week donderdagavond keken we naar de televisie of er al witte rook kwam uit het schoorsteentje van de Sixtijnse Kapel in het Vaticaan. Om zeven minuten over zes was het zover. Plotseling was er witte rook. De meeuwen die op het dak van de kapel bivakkeerden schrokken er van. Er is een nieuwe paus, moeten ze gedacht hebben.

Door Berry van Oers

Marian

De eerste keer dat we getuige waren van witte rook was op 21 juni 1963 toen Giovanni Montini tot paus Paulus VI gekozen werd. “Kekt, wiette ròòk”, riep ma. “As ik munne Peusio aonslinger heb ik det ok”, zei pa dan. Daarna moesten we wachten tot 26 augustus 1978 op witte rook bij de uitverkiezing van Albino Luciani tot paus Johannes Paulus I. Op 28 september onderweg naar de school aan de Wolfsdonk stond leerlinge Marian te wachten bij het Raadhuisplein. “Mister, de paus is dòòd”, zei ze. “D’r is nou al wir n’n noewe”, legden we haar uit. Maar Marianneke had gelijk.

Pausbezoek

Op 16 oktober 1978 kwam er voor de tweede keer binnen twee maanden witte rook uit de Vaticaanse schoorsteen toen Karol Wojtyla tot paus Johannes Paulus II werd gekozen. Van 11 mei tot 15 mei 1985, nu precies veertig jaar geleden, bezocht hij Nederland. We waren vanuit Chaam bij het pausbezoek aanwezig toen de paus in de Bossche St. Janskathedraal de pontificale hoogmis opdroeg. We parkeerden de auto bij het station in Rijen en gingen per trein richting Den Bosch.

Zegen

De deur van de St. Janskathedraal was nog dicht. Er stond een groep nonnen te wachten. “Uitkijken voor zakkenrollers”, riep iemand tegen ons. De brave zusters konden er niet om lachen. We zaten pal aan de middengang van de kerk. Toen de paus voorbij kwam keek hij ons aan en gaf de pauselijke zegen. Later in 2000 nam paus Johannes Paulus II in het Vaticaan mijn boek vol Chaamse wijsheid in ontvangst over migranten in Nederland. “Daank!”, zei de inmiddels heilig verklaarde paus.

Eindexamen

Op 19 april 2005 zagen we na zevenentwintig jaar weer witte rook uit de schoorsteen komen toen paus Benedictus XVI werd gekozen. Voor ons eindexamen moesten we zijn handboek doorwerken dat hij schreef toen hij nog kardinaal Joseph Ratzinger heette. ‘Theologische Prinzipienlehre’, heette dat dikke boek. Het staat nog steeds in onze boekenkast. Tijdens ons verblijf in het Vaticaan in Casa Santa Marta vlak bij de Vaticaanse tuinen zagen we Benedictus als emeritus-paus kuieren.

Hand

Intussen kwam er op 13 maart 2013 weer witte rook uit de schoorsteen toen Jorge Mario Bergoglio werd gekozen tot paus Franciscus. In november 2022 verbleven we in Casa Santa Marta, het huis waar paus Franciscus woonde. We kwamen hem regelmatig tegen in de wandelgangen en in de eetzaal. Dan stak hij vriendelijk zijn hand op. Op 29 september 2024 was Franciscus in Brussel en wij waren er bij. Hij stak opnieuw zijn hand op. Zou de paus ons herkennen?

Flesje

Vorige week donderdagavond rond zes uur was er weer witte rook. Amper twee uur later verscheen Robert Prevost als paus Leo XIV op het balkon van de St. Pietersbasiliek. Vanaf de flankerende balkons keken de kardinalen die hem gekozen hadden tot ‘pontifex maximus’ opgelucht toe. Op het St. Pietersplein stroomden duizenden samen om de nieuwe paus toe te juichen. Daarna gingen de kardinalen terug naar Casa Santa Marta. Zouden ze daar een flesje hebben opengetrokken om nog wat na te praten over de witte rook? Zittend in dezelfde stoeltjes waarin wij ooit zaten? De meeuwen zullen het wel weten.